CO หนังสือรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า - Certificate of Origin
C/O, CO คือ หนังสือรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า หรือจะเรียกว่า หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า ใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า ก็ได้ CO ย่อมาจาก Certificate of Origin
สำหรับผู้ที่ทำธุรกิจนำเข้า/ส่งออกนั้น อาจจะได้ยินชื่อเอกสารที่เรียกว่า "ใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า" หรือ "Certificate of Origin" กันมาบ้าง เอกสารตัวนี้เราสามารถเรียกกันย่อๆได้ว่า "ใบ C/O" ซึ่งวัตถุประสงค์ของใบ C/O นี้ ก็เพื่อรับรองสินค้าของผู้ส่งออกว่าส่งออกมาจากประเทศใด และผลิตได้ถูกต้องตามกฎที่ว่าด้วยถิ่นกำเนิดสินค้า สืบเนื่องจากหลายๆประเทศมีการใช้มาตรการกีดกันทางการค้า ทำให้เวลานำเข้าสินค้าบางชนิดในบางประเทศนั้น จำเป็นที่จะต้องแสดงว่าสินค้านั้นส่งออกหรือผลิตมาจากประเทศใด หากตรงกับเงื่อนไขถึงจะสามารถนำเข้าได้
หนังสือรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. หนังสือรับรองแหล่งกำเนิดสินค้าที่ไม่ได้รับสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากร คือ หนังสือรับรองฯ ที่ออกให้แก่ผู้ส่งออกเพื่อรับรองว่าสินค้าที่ระบุในหนังสือรับรองฯ มีแหล่งกำเนิดจากประเทศผู้ออกหนังสือรับรองฯ จริงและใช้เป็นเอกสารประกอบการนำเข้าตามระเบียบการนำเข้าของประเทศปลายทาง หรือ ตามเงื่อนไขของผู้นำเข้าเท่านั้น
2. หนังสือรับรองแหล่งกำเนิดสินค้าที่ได้รับสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากร คือ หนังสือรับรองฯ ที่ออกให้แก่ผู้ส่งออก เพื่อรับรองว่าสินค้าที่ระบุในหนังสือรับรองฯ ผลิตถูกต้องตามกฏว่าด้วยแหล่งกำเนิด สินค้าและตามเงื่อนไขภายใต้ระบบสิทธิพิเศษของประเทศผู้ให้สิทธิพิเศษฯ ซึ่งจะได้รับสิทธิยกเว้นหรือลดหย่อนภาษีนำเข้าของประเทศ ผู้ให้สิทธิพิเศษฯ เช่น form A, Form D, form GSTP , Form FTA เป็นต้น
หนังสือรับรองแหล่งกำเนิดสินค้าที่ได้รับสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากร ดังนี้
1.หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า ฟอร์มเอ(Certificate of Origin Form A) เป็นหนังสือรับรองฯ ที่ออกให้แก่ผู้ส่งออกเพื่อใช้ในการขอรับสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากรเป็นการทั่วไป โดยจะได้รับสิทธิยกเว้นหรือลดหย่อนภาษีขาเข้าสำหรับสินค้าที่ส่งออกไปยังประเทศผู้ให้สิทธิพิเศษ GSP ได้แก่ สหภาพยุโรป สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น แคนาดา กลุ่ม CIS (รัสเซียและรัฐอิสระ 10 ประเทศ) ตุรกี สวิตเซอร์แลนด์และนอร์เวย์ เป็นต้น
2. หนังสือรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า แบบ จี.เอส.ที.พี (GSTP) เป็นหนังสือรับรองที่ออกให้แก่ผู้ส่งออกเพื่อใช้ในการขอรับสิทธิพิเศษภายใต้ระบบการแลกเปลี่ยนสิทธิพิเศษทางการค้าสำหรับสินค้าที่ส่งออกไปยังประเทศกำลังพัฒนารวม 43 ประเทศที่ได้ลงนามและให้สัตยาบันข้อตกลงแล้ว ได้แก่ แอลจีเรีย อาร์เจนตินา บังคลาเทศ เบนิน โบลิเวีย บราซิล แคเมอรูน ชิลี โคลัมเบีย คิวบา เกาหลีเหนือ เอกวาดอร์ อียิปต์ กานา กินี กายอานา อินเดีย อินดดนีเซีย อิหร่าน อิรัก ลิเบีย มาเลเซีย เมอร์โคซูร์ เม็กซิโก โมร็อกโค พม่า โมซัมบิก นิการากัว ไนจีเรีย ปากีสถาน เปรู ฟิลิปปินส์ เกาหลีใต้ สิงคโปร์ ศรีลังกา ซูดาน ไทย ตรินิแดดและโตเบโก ตูนิเซีย แทนซาเนีย เวเนซูเอลา เวียดนาม และซิมบับเว
3. หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า ฟอร์มดี (Certificate of Origin Form D) เป็นหนังสือรับรองฯ ที่ออกให้แก่ผู้ส่งออกเพื่อใช้ในการขอรับสิทธิพิเศษตามความตกลงว่าด้วยการใช้อัตราภาษีศุลกากรพิเศษที่เท่ากัน ภายใต้ความตกลงเขตการค้าเสรีอาเซียน(ASEAN Free Trade Area : AFTA) สำหรับสินค้าที่ส่งไปประเทศสมาชิกในกลุ่มอาเซียน 10 ประเทศ ได้แก่ ไทย พม่า ลาว เวียดนาม ฟิลิปปินส์ กัมพูชา มาเลเซีย สิงคโปร์ บรูไน และอินโดนีเซีย
4. หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า การใช้สิทธิพิเศษภายใต้เขตการค้าเสรีต่างๆ เป็นหนังสือรับรองฯ ที่ออกให้แก่ผู้ส่งออกเพื่อใช้ในการขอรับสิทธิพิเศษตามความตกลงว่าด้วยเขตการค้าเสรีต่างๆ ได้แก่
4.1 ความตกลงว่าด้วยเขตการค้าเสรี อาเซียน-จีน ใช้ Form E
4.2 ความตกลงว่าด้วยเขตการค้าเสรี ไทย-อินเดีย ใช้ Form FTA
4.3 ความตกลงว่าด้วยเขตการค้าเสรี อาเซียน-อินเดีย ใช้ Form AI
4.4 ความตกลงว่าด้วยเขตการค้าเสรี ไทย-ออสเตรเลีย ใช้ Form FTA
4.5 ความตกลงว่าด้วยเขตการค้าเสรี ไทย-ออสเตรเลีย-นิวซีแลนด์ ใช้ Form AANZ
4.6 ความตกลงหุ้นส่วนเศรษฐกิจไทย-ญี่ปุ่น ใช้ Form JTEPA
4.7 ความตกลงหุ้นส่วนเศรษฐกิจ อาเซียน-ญี่ปุ่น ใช้ Form AJ
4.8 ความตกลงว่าด้วยเขตการค้าเสรี อาเซียน-เกาหลี ใช้ Form AK
5. หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้าสำหรับสินค้า หัตถกรรม (Certificate in Regard to Certain Handicraft Products) เป็นหนังสือรับรองที่ออกให้แก่ผู้ส่งออกสินค้าหัตถกรรมไปยังสหภาพยุโรปตามรายการที่กำหนดไว้
6. หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้าสำหรับสินค้าผ้าไหมและผ้าฝ้ายทอด้วยมือ (Certificate Relating to Silk or Cotton Handloom Products) เป็นหนังสือรับรองฯ ที่ออกให้แก่ผู้ส่งออกสำหรับสินค้าผ้าไหมและผ้าฝ้ายที่ทอด้วยมือตามระเบียบการให้สิทธิพิเศษทางการค้าของสหภาพยุโรป ซึ่งจะได้รับการยกเว้นภาษีขาเข้า
7. หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้าสำหรับสินค้าหัตถกรรมทั่วไป (Certificate of Origin Handicraft or Handloom Products) เป็นหนังสือรับรองฯที่ใช้สำหรับการส่งออก สินค้าหัตถกรรมภายใต้สิทธิพิเศษฯ ไปยังประเทศญี่ปุ่นและแคนาดา
สรุปเนื้อหาในบทความนี้
CO เป็นเอกสารส่งออกอย่างหนึ่งที่ผู้ส่งออกต้องรู้ เข้าใจ จะทำเองหรือให้ Shipping จัดการให้ก็ได้ แต่อย่างน้อยผู้ส่งออกต้องรู้สิ่งเหล่านี้ ยิ่งรู้มาก ยิ่งได้กำไร ถามว่ายากมั้ย ก็ต้องบอกว่าไม่ง่าย แต่ผู้ส่งออกทุกรายล้วนผ่านกระบวนการนี้มาแล้วทั้งนั้น ดังนั้นสามารถทำได้เองแน่นอน จะมึนๆแค่ครั้งแรกนั่นแหระ เพราะอาจจะมีเรื่องการคิดต้นทุนการผลิตด้วย เอกสารอื่นๆที่ใช้คู่กันก็ได้แก่
- ใบตราส่งสินค้า (Bill of Lading : B/L หรือ Air Waybill : AWB )
- ใบบัญชีราคาสินค้า : ใบกำกับสินค้า (Invoice)
- รายการสินค้า (Packing list)
- บัตรประจำตัวผู้ส่งออก ตรายาง พกติดตัวไว้เลยครับ
- อื่นๆ ตามที่กรมการค้าต่างประเทศแนะนำ
ทั้งนี้ทั้งนั้น เพื่อความถูกต้อง ให้สอบถามพิกัดสินค้า (HS code) จากผู้ซื้อว่าสินค้านี้มีพิกัดอะไรในประเทศของเค้าและตรวจสอบทางฝั่งของเรา โดยเช็คได้ที่เว็บของกรมศุลกากรหรือที่กรมการค้าต่างประเทศ ขั้นตอนการขอใบรับรอง ระเบียบพิธีต่างๆ สามารถติดต่อสอบถามได้ที่กรมการค้าต่างประเทศเพื่อความถูกต้อง เพราะข้อมูลบางส่วนอาจมีการเปลี่ยนแปลง แก้ไข ทางเจ้าหน้าที่จะสามารถให้คำแนะนำเชิงลึกและเจาะจงได้ดีที่สุด เพราะผู้ส่งออกแต่ละราย ส่งสินค้าไม่เหมือนกัน ประเทศที่นำเข้าก็ต่างกัน กฏระเบียบการนำเข้าสินค้าของแต่ละประเทศก็แตกต่างกัน บทความนี้ก็จะพูดแค่กว้างๆ คร่าวๆ หวังว่าจะมีประโยชน์บ้างไม่มากก็น้อย
แนะนำเรื่องที่เกี่ยวข้อง เขตการค้าเสรี (Free Trade Area, FTA)
อ้างอิงข้อมูลจาก
กรมศุลกากร, กรมการค้าต่างประเทศ, หอการค้าไทย, สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย
https://www.customs.go.th/
https://www.dft.go.th/
http://fta.dft.go.th/คำถามทพบบอย.aspx
https://thaichamber.org
https://tem.fti.or.th/